Trường THCS Đặng Thai Mai (tiền thân là trường Năng Khiếu Vinh) được thành lập vào tháng 9 năm 1982. Từ hai lớp năng khiếu Văn – Toán, trải qua một chặng đường hơn 40 năm, đến nay, ngôi trường tọa lạc tại số 02 – đường Lê Hoàn và được mang tên nhà giáo, nhà văn, nhà nghiên cứu Đặng Thai Mai – người con ưu tú xứ Nghệ.
Từ năm 1978, để thực hiện tốt việc bồi dưỡng năng khiếu Văn, Toán đáp ứng các kỳ thi học sinh giỏi và bảo đảm quyền lợi học tập toàn diện của học sinh tham gia đội tuyển, Phòng Giáo dục và Đào tạo Vinh tổ chức các lớp năng khiếu Văn và Toán gửi vào các trường cấp 2 (nay gọi là trường THCS) Hưng Dũng, Hưng Bình, Lê Mao,…
Năm học 1982 – 1983, năm đầu tiên trường mang tên Năng Khiếu Vinh, đóng ở đường Đinh Công Tráng, khuôn viên diện tích chỉ có 600 m2 với 5 phòng học của hai dãy nhà cấp bốn. Trường có 7 lớp trong đó có một lớp 4 – cấp một (lớp cuối cấp tiểu học, hệ 10 năm) với tổng học sinh toàn trường là 130 em.
Năm học 1990 – 1991, trường chuyển đến địa điểm mới ở đường Nguyễn Thị Minh Khai, khuôn viên có diện tích 2.700 m2 với ba dãy nhà cấp bốn (mấy năm sau được xây dựng thành 2 dãy nhà 3 tầng). Số học sinh tăng lên 10 lớp với 260 học sinh.
Năm học 1997 – 1998, theo yêu cầu mới, Trường Năng Khiếu Vinh được đổi tên thành trường THCS Đặng Thai Mai và tên gọi đó đến nay vẫn vang lên trong niềm tự hào, mến yêu của biết bao thế hệ giáo viên, học sinh và phụ huynh nhà trường.
Năm học 2006 – 2007, trường được xây dựng khang trang, bề thế tại số 02 – đường Lê Hoàn với khuôn viên rộng 14.180 m2 với ba dãy nhà ba tầng, hai dãy nhà chức năng cao tầng khác. Những năm gần đây, trường tiếp tục được tỉnh, thành phố đầu tư xây dựng thêm dãy nhà học, phòng học thông minh, phòng học Stem, sân bóng nhân tạo... trở thành ngôi trường THCS hiện đại bậc nhất thành phố.
Năm học 2021 - 2022, trường có 33 lớp với 1416 học sinh và 63 cán bộ, giáo viên, viên chức. Trường đang thực hiện song hành hai nhiệm vụ: bồi dưỡng chất lượng cao cho học sinh từ các nơi trong thành phố và giáo dục đại trà cho các học sinh trên địa bàn phường Hưng Phúc. Nhiệm vụ càng nhiều, khó khăn càng lớn nhưng bằng tinh thần đoàn kết, nỗ lực; bằng trách nhiệm và tình yêu thương học sinh, tập thể cán bộ và giáo viên nhà trường luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, trở thành địa chỉ đỏ tin cậy – nơi gửi gắm sự tin tưởng của các bậc phụ huynh cũng như các cấp lãnh đạo.
Gần một nửa thế kỉ hình thành và phát triển – chặng đường ấy ghi dấu sự nối tiếp; trao gửi, là ước mơ, khát vọng của bao thế hệ đồng nghiệp, bao thế hệ thầy trò. Từ đó đến nay, bảng vàng thành tích ghi danh các em học sinh đạt thưởng quốc tế, khu vực và quốc gia trên mọi lĩnh vực càng nhiều thêm. Các kì thi cấp tỉnh, thành phố, học sinh trường THCS Đặng Thai Mai chiếm phần đa với các giải cao. Các em học sinh trưởng thành từ mái trường này trở thành các nhà giáo, nhà báo, kĩ sư, bác sĩ, nhà nghiên cứu, doanh nhân, công dân toàn cầu...
Với bề dày thành tích đã đạt được, năm học 2020 – 2021, trường vinh dự được đón nhận Huân chương Lao Động hạng ba của Thủ tướng chính phủ - đó là công sức của biết bao thế hệ dày công vun đắp, tạo dựng. Tập thể sư phạm nhà trường sẽ quyết tâm viết tiếp trang sử vàng truyền thống của nhà trường để khúc ca “Hành khúc trường Đặng Thai Mai” tiến bước dưới lá cờ vinh quang sẽ mãi vang ngân đầy tự hào theo năm tháng.
BGH trường THCS Đặng Thai Mai